U toku dva dana, 2. i 3. oktobra, održana je radionica “Efektivna i efikasna primjena normativnog okvira za zaštitu ljudskih prava LGBT osoba”, u kojoj su učestvovali službenici policije iz više gradova Crne Gore – Nikšića, Berana, Bijelog Polja, Pljevalja i Ulcinja, kao i službenici iz UIKS-a iz Danilovgrada i Podgorice. Obuka je organozovana uz nekoliko predavača koji su iz različitih uglova pokrili temu obuke i pružili adekvatne informacije, primjere i preporuke.
Na prvom danu obuke, državni sekretar u Ministarstvu pravde, Bojan Božović, upoznao je učesnike sa normativnim okvirom i konkretnim primjerima kroz praksu Evropskog suda za ljudska prava (ESLJP). Bojan je pohvalio inicijativu organizaciju Inicijative mladih za ljudska prava kojm smo pokrenuli razgovor o ovoj temi koja je po njegovom mišljenju jako bitna, te da je potrebno da joj se svi kolektivno posvetimo jer na taj način doprinosimo zaštiti ljudskih prava i stvaramo bolje društvo za sve. Kroz interaktivnu diskusiju, i aktivno učešće učesnika, komentarisali smo slučajeve koji su se našli pred ESLJP, a koji se upravo tiču ove prava LGBT osoba.
Upoznajući učesnike sa definicijom ljudskih prava i istorijskim razvojem ljudskih prava, naglasio je da danas te podjele više ne mogu biti primjenljive, jer su sva prava međusobno povezana i u uskoj vezi uzročno-posljedničnog odnosa. „Danas nam čitav koncept ljudskih prava uvijek kaska za jedan ili više nesrećnih događaja, pa tek onda u ondosu na to reagujemo, i onda u odnosu na to kreiramo određene pravne propise. Dok se to desi neki su životi nestali, neki su ljudi povrijeđeni i šteta je nenadoknadiva.“ Pomenuo je i isparcelisanost svijeta u odnosu na primjenu i poštovanje ljudskih prava, ukazujući da jednu cjelinu čini Evropa, i osvrnuo se na postojanje ESLJP, a zatim i na SAD i njihov pravni sistem. Naglašeno je koja je to konkretna razliku između ta dva koncepta zaštite ljudskih prava, te naveo nekoliko konkretnih primjera i zajedno sa učesnicima analizirao pomenute razlike.
Govorili smo i o značaju regulisanja prava koja su usko vezana za LGBT osobe, a koja su dio korpusa ljudskih prava, te ukazali na značaj poštovanja svakog pojedinca bez obzira na neka lična svojstva. Dotakli smo se i tema diskriminacije i istakli koliko je važno da je prepoznamo u njenom početnom stadijumu i reagujemo blagovremno kako ne bi takvo ponašanje preraslo u neki ekstemniji oblik.
Zamjenica Ombudsmana, Nerma Dobardžić Kurti, je u veoma interaktivnoj diskusiji i nizom praktičnih primjera iz prakse, koji su vođeni kako pred našim tako i pred drugim sudovima, predstavila učesnicima pojam i oblike diskriminacije, razliku neposredne i posredne diskriminacije. Ona je pojasnila je postupak kod Zaštitnika u odnosu na zaštitu diskriminacije, s posebnim osvrtom na teret dokazivanja, i aktivnosti Zaštitnika koje se ogledaju u preventivnom i reaktivnom smislu, odnosno u postupanju po pritužbama i sopstvenoj inicijativi.
Gospođa Dobardžić Kurti učesnicima je ukazala na ustavne odredbe, Zakon o zabrani diskriminacije, kao i na tri konstitutivna elementa koji su neophodni da bi se uputili u teret dokazivanja diskriminacije. Naglasila je na značaj otvorene klauzule “druga lična svojstva” u članu 2, stav 2, Zakona o zabrani diskriminacije, i dala praktične primjere. Dobardžić Kurti je učesnicima preporučila da se u zahtjevu za pokretanje postupka pozivaju na član 9, Zakona o zabrani diskriminacije, a ne na Zakon o javnom redu i miru.
